Jak podaje serwis informacyjny Watykanu (Vatican News) oraz sekretariat Synodu 17 listopada nastąpiła prezentacja okresowych sprawozdań grup studyjnych.
Dziesięć Grup Studyjnych było owocem Pierwszej Sesji XVI Zwyczajnego Zgromadzenia Ogólnego Synodu Biskupów, podczas którego wyłoniło się wiele istotnych kwestii dotyczących życia i misji Kościoła z perspektywy synodalnej. W kwestiach tych postanowiono rozpatrzyć je na poziomie całego Kościoła i pogłębionej analizy. Dlatego w marcu 2024 r. pap. Franciszek postanowił ustanowić te dziesięć Grup Studyjnych.
Wraz z nimi rozpoczęły prace Komisja Kanoniczna oraz Komisja ds. Poligamii (ta ostatnia na wyraźną prośbę SECAM). Niedawno pap. Leon XIV dodał dwie nowe grupy tematyczne: jedną podejmującą temat Liturgii w perspektywie synodalnej (DK 27) i drugą dot. Statutu Konferencji Episkopatów, Zgromadzeń Kościelnych i Soborów Partykularnych (DK 124–129).
Początkowo Grupy Studyjne zostały poproszone o przekazanie Ojcu Świętemu wyników swoich refleksji do końca czerwca 2025 r. Jednak w związku ze śmiercią pap. Franciszka i wyborem Jego następcy oraz potrzebą zapewnienia niektórym Grupom większej ilości czasu, papież Leon XIV w lipcu br. postanowił przedłużyć termin, prosząc o przesłanie mu końcowych sprawozdań, o ile to możliwe, do 31 grudnia 2025 r .
Jak zaznacza Sekretarz Generalny Synodu, kardynał Mario Grech:
Publikacja tych raportów okresowych… jest aktualna ponieważ praca Grup – biorąc pod uwagę bogactwo i złożoność większości powierzonych im tematów – zajęła więcej czasu niż pierwotnie przewidywano. W każdym razie niektóre Grupy zbliżają się obecnie do zakończenia swoich prac, podczas gdy inne będą je kontynuować w nadchodzących miesiącach.
Przedstawione sprawozdania okresowe – przygotowane między latem a jesienią tego roku – odzwierciedlają aktualny stan prac, podkreślając zarówno synodalną metodę, która je ożywia, jak i konkretne kroki podjęte w celu jej wdrożenia: wzajemne słuchanie, analizę licznych otrzymanych opinii, dialog z lokalnymi Konferencjami Episkopatów, wymianę doświadczeń między różnymi obszarami wiedzy oraz wspólne poszukiwanie kroków, które należy podjąć w posłuszeństwie Duchowi Świętemu. Ich publikacja ma na celu promowanie szerszego zrozumienia tego etapu procesu wdrażania Synodu.
Raporty okresowe są publikowane tutaj w języku włoskim i angielskim.
Zapewne kwestie diakonatu pojawią się w różnych opracowaniach i w różnych kontekstach na koniec tego procesu przewidzianego na październik 2028 roku, to jednak wyraźnie diakonat w odniesieniu do kobiet wybija się w gracach Grupy 5.
Zgodnie ze wskazówkami otrzymanymi od Sekretariatu Generalnego Synodu Dykasteria Nauki Wiary (która odpowiada za Grupę 5) jest obecnie zaangażowana w opracowywanie końcowego raportu na temat niektórych zagadnień teologicznych i kanonicznych dotyczących konkretnych form posługi duszpasterskiej oraz roli kobiet w Kościele i w Jego strukturach władzy. Obecna faza prac następuje po okresie poświęconym gromadzeniu i starannej ocenie obszernego materiału przedłożonego Dykasterii na wyżej wymieniony temat. Ponadto Dykasteria aktywnie zaprosiła do udziału liczne kobiety, które są już znacząco zaangażowane w misję i przywództwo Kościoła.
Przyszły raport końcowy będzie składał się z trzech części:
- krótkiego przeglądu historii prac Grupy 5, jej metodologii i spostrzeżeń zdobytych w trakcie procesu opracowania raportu;
- syntezy głównych ustaleń i zbieżności dotyczących tematu, zaczerpniętej z głosów różnych komponentów Dykasterii, analizy przedłożonych tekstów oraz osobistych relacji zebranych na prośbę Dykasterii – wraz z uzasadnieniem;
- obszernego dodatku katalogującego znaczną ilość materiałów otrzymanych i zebranych przez Dykasterię w ostatnich miesiącach, który obecnie planuje się podzielić na siedem sekcji.
W siedmiu sekcjach trzeciej części przygotowywanego dokumentu ujęte zostaną:
- ważne postacie kobiece w historii Kościoła;
- osobiste świadectwa kobiet obecnie zaangażowanych w przywództwo w Kościele;
- relacje osobiste kobiet pracujących w Kurii Rzymskiej;
- zasady maryjne i piotrowe: znaczenie i ograniczenia;
- «potestas» (władza kościelna): natura i sprawowanie władzy;
- krytyczne napięcia związane z klerykalizmem i męskim szowinizmem;
- wkład papieży Franciszka i Leona XIV w podjęcie kwestii roli kobiet w Kościele.
W odniesieniu do drugiej części raportu końcowego Dykasteria liczy w szczególności na stały wkład swoich Konsultorek. Pierwszy projekt tej sekcji został z nimi omówiony 7 lipca 2025 r.
Szczególne miejsce dokument poświęci kwestii dostępu kobiet do diakonatu. Podczas II Sesji XVI Zwyczajnego Zgromadzenia Ogólnego Synodu Biskupów, pap. Franciszek reaktywował prace Drugiej Komisji Studiów nad Diakonatem Kobiet, powołanej kilka lat wcześniej. Wszystkie prace synodalne dotyczące tego tematu zostały przekazane tej Komisji do rozpatrzenia.
Dykasteria spodziewa się, że w nadchodzących miesiącach bezzwłocznie przedstawi ostateczne wyniki swojej pracy.
Obecnie trwająca faza wdrażania postanowień Synodu o synodalności obejmuje procesy wprowadzania zmian na szczeblu lokalnym (2025–2026), oceny na różnych poziomach (2027) oraz kontynentalne zgromadzenia oceniające a w końcu Zgromadzenie oceniające proces wdrożenia w Watykanie (2028). Proces ten został oficjalnie rozpoczęty w marcu 2025 roku.
FAZY PROCESU WDRAŻANIA
2025–2026: Wdrażanie na szczeblu lokalnym
Działania skupiają się na wdrażaniu postanowień synodalnych w diecezjach i grupach kościelnych.
Październik 2025: „Jubileusz zespołów synodalnych i organów uczestnictwa”.
2027: Faza oceny
Ocena procesów wdrażania odbywać się będzie na szczeblu diecezjalnym (i eparchialnym).
W drugiej połowie roku ocena prowadzona zostanie na szczeblu krajowym i międzynarodowym.
2028: Kontynentalne zgromadzenia oceniające i Zgromadzenie ewaluacyjne w Watykanie
Zostaną zorganizowane zgromadzenia kontynentalne w celu dokonania oceny.
Zaktualizowane infografiki etapów procesu dostępne są w kilku językach (nie po polsku!) na stronie Synodu