Vénérand z Évreux

Diakon i męczennik – wspominany 14 listopada

Vénérand z Évreux, diakon i męczennik, wraz z biskupem Maximusem, zabity pod Acquigny w Normandii ok. 384 r.

Ich legenda podaje, że byli braćmi, rodowitymi mieszkańcami miasta Brescia (w Lombardii we współczesnych Włoszech). Bracia Maximus oraz Vénérand (pierwotnie Venerandus, zwany jest też Victorinus) próbowali nawrócić na chrześcijaństwo szeregi wojsk barbarzyńskich, jednak bezskutecznie.

Papież św. Damazy I konsekrował Maximusa na biskupa, a Vénéranda na diakona. Bracia zostali następnie wysłani przez niego, by głosili Ewangelię w Galii, kontynuując w tym regionie dzieło Taurinusa (Tauryna). Taurinus czczony jest jako święty oraz uważany za pierwszego biskupa Évreux.

Podróżowali do Galii z dwoma prezbiterami, Markiem i Eteriuszem, przechodząc przez Auxerre, Sens i Paryż, aż dotarli do Évreux, gdzie Maximus został biskupem.

Prześladowani okrutnie za wiarę, musieli udać się na wygnanie i osiedlili się w Acquigny (diecezja Évreux). Z zapałem głosili prawdy chrześcijańskie. Odmówiwszy składania ofiar bożkom, namiestnik, rozdrażniony tym oporem, kazał odciąć im głowy. Trzydzieści osiem osób, które obaj święci nawrócili, również poniosło śmierć męczeńską. Zostali zabici w Acquigny koło Louviers w Normandii. Ich towarzysze Marek i Eteriusz uciekli, a następnie wrócili, aby pochować obu braci. Eteriusz został później biskupem Évreux.

Ich relikwie zostały odkryte około 960 roku przez niejakiego Amalberta. Próbował on przenieść szczątki, pozostawiając jedynie głowy Maximusa i Vénéranda. Gdy przeprawiał się przez Sekwanę w pobliżu opactwa Fontenelle, zachorował. Pozostawił relikwie w opactwie, gdzie książe Ryszard I Normandzki wybudował kaplicę, w której je przechowywał. Relikwie zostały później spalone przez hugenotów. Głowy świętych pozostały jednak w Acquigny. Nad ich grobem wybudowano kościół benedyktyński, który jednak popadł w ruinę.

Opactwo w Conches przechowywało relikwie św. Maximusa biskupa i św. Vénéranda. Hrabia Laval był właścicielem zamku i ziemi Acquigny. Jean, opat z Conches, ofiarował znaczną część przedniej części głowy św. Vénéranda, którą przechowywał w swoim zamku Acquigny. Przekazanie nastąpiło 15 maja 1480 roku.

Opat Angot pisze o fundacji kościoła Saint-Vénérand w Laval (po kościele Trójcy Świętej i kościele Świętej Melanii), że Guy XIV z Laval ofiarował w 1490 r. notablom z parafii w ramach protekcji i indemnizacji feudalnych niezwykłą relikwię – głowę św. Vénéranda, z kościoła w Acquigny.

Relikwie przeniesiono do kościoła parafialnego i złożono pod ołtarzem głównym. Obu świętych przywoływano przeciwko suszy w latach 1559, 1615 i 1726, kiedy to ich relikwie niesiono w procesji.

W kościele w Acquigny przechowywane są relikwie śś. Maximusa i Vénéranda. Acquigny jest częścią parafii Notre Dame des Bois w diecezji Évreux.

Évreux i Acquigny to współczesne nazwy miast we francuskim regionie Górna Normandia. W IV wieku rzymska nazwa Évreux brzmiała Mediolanum Aulercorum, „Centralne miasto Aulerci”, od lokalnego plemienia galijskiego. Później miasto to nazwano Eburovices, po innym plemieniu galijskim, od którego to pochodzi nazwa Évreux. Rzymska nazwa Acquigny to Aciniacius.

Święty Vénérand był diakonem i zginął jako męczennik w Acquigny. Dzień jego święta obchodzony jest 14 listopada.

Fot. – Witraż z wizerunkiem św. diakona Vénéranda, w kościele Paroisse Saint Pierre saint Vénérand w Laval (Mayenne)